Ангилал: Rethorica

Òà õýí íýãýí õ¿íòýé ÿðèëöàõäàà ÿìàãò ñàíàë íèéëýõ àñóóäëààñàà ýõëýõ íü ¿ð ä¿íòýé.  Èíãýýä áîëîìæ ãàðàíãóóò áèä õî¸ð íýã ç¿éëä òýì¿¿ëæ áàéãàà õýäèé ÷ õ¿ðýõ àðãà ìààíü ººð ººð áàéãàà þì ãýñýí ñýòãýãäýë òºð¿¿ëýõèéã õè÷ýýõýä ãýìã¿é. Ãýõäýý á¿õíýýñ ýðõýìëýâýë çîõèõ ç¿éë íü ÿðèëöàã÷ õ¿íýý õàðèëöààíû á¿ð ýõíèé àëõàìààñ ë “ÒÈÉÌ, ÒÈÉÌ” ãýæ õýë¿¿ëýõ íü îíöãîé ÷óõàë ãýäãèéã ñàíàãòóí. Èíãýõèéí òóëä “¯Ã¯É” ãýõ áîëîëöîî àëü áîëîõîîð ãàðãàõã¿é õàðèëöàõ àðãûã õýðýãëýýä ¿çýýðýé. “¯Ã¯É” ãýñýí õàðèóëò áîë õàðèëöààíû õàìãèéí ãîë äàéñàí ãýæ óã àñóóäëààð íýðä ãàðñàí ñóäëàà÷ Îâåñòðèò ºã¿¿ëñýí áàéäàã. Õ¿í íýãýíò ë ¿ã¿é ãýýä õýë÷èõñýí áîë áàðäàì çàíäàà õºòëºãäºí ýöñýý õ¿ðòëýý òýð áàéð ñóóðèà õàäãàëäàã ãýìòýé. Õýí ÷ èíãýæ õàíäàõ íü áóðóó ãýäãèéã îéëãîñîí áàéëàà ÷ òýð áàéð ñóóðèíààñàà òàòãàëçàõ íü õîâîð. ßðèàãàà çºâ ýõýëñýí õ¿í íºãºº õ¿íèéã ÿàõ àðãàã¿é çºâøººðñºí õàðèó õýëýõýä õ¿ðãýäýã áàéíà. Òýð íü ñýòãýë ç¿éí óòãààðàà ÿðèëöàã÷ õ¿íèéõýý ñàíàà áîäîë, ñýòãýãäýëèéã õàðèëöààíû òóñëàìæòàéãààð õýðýãòýé ç¿ãòýý çàëíà ãýñýí ¿ã.

Ýíýõ¿¿ çºâøººð¿¿ëýõ àðãà íü ìàø ÷óõàë ç¿éë õýäèé ÷ õ¿ì¿¿ñ ò¿¿íèéã òýð á¿ð îéøîîäîãã¿é íü òîîã¿é. Õ¿ì¿¿ñ çîðèóäàà𠺺ðòºº äàéñãàíàõ õàíäëàãûã ýñðýã òàëä òºð¿¿ëæ, ººðèéí äàâóóòàé áîëîõûã ìýäð¿¿ëæ áàéãàà íü öººíã¿é àæèãëàãäàíà.

Õàðèëöààíû óð óõààíä  ñóðàëöàõûí òóëä õýçýý ÷ ìàðãàõ çºðºëäºõèéã óðüòàë áîëãîõ õýðýãã¿é. Àëèâàà àñóóäëûã áóñäûí í¿äýýð õàðæ, ò¿¿íýýñ çºâøººðñºí õàðèó àâàõ íü õàìààã¿é ¿ð ä¿íòýé áàéäàã. Õ¿ì¿¿ñ ¿¿íèéã îéëãîõ õ¿ðòëýý õè÷íýýí èõ ìºíãº, öàãàà ¿ðäýã ãýæ áîäíîî.

¯ðãýëæ õºë í¿öãýí ÿâäàã, äº÷èí íàñòàéäàà 19 íàñòàé á¿ñã¿éòýé ãýðëýæ øóóãèàí òàðüæ áàéñàí õýäèé ÷ Ñîêðàò ãàéõàëòàé õ¿í áàéâ. Òýðýýð õýð áàðãèéí õ¿íèé õèéæ ÷àäàõã¿é ç¿éëèéã ºäºð òóòìûí àìüäðàëäàà õýðýãæ¿¿ëñýí õ¿í. Ñîêðàò õàðèëöààíû ÿâöàä õ¿ì¿¿ñèéí ñýòãýëãýýã ººð÷èëæ ÷àääàã áàéæýý. Íàñàí ººä áîëñîíîîñ íü õîéø îäîîã õ¿ðòýë ò¿¿íèéã çºð÷뺺ð ä¿¿ðýí ýíý õîðâîîä áóñäûã èòã¿¿ëýõ óðëàãààðàà õ¿ì¿¿ñò ñàíàñàíààðàà íºëººëæ ÷àääàã áàéñàí õýìýýí äýýäýëñýýð èðñýí þì. Ýíý áîë ÿàõ àðãàã¿é çºâ. Ò¿¿íèé õ¿ì¿¿ñò íºëººëºõ àðãûí íóóö þóíä îðøèæ áàéñàí áîëîî? Õ¿ì¿¿ñò ÷è áóðóóòàé ãýæ õýëäýã áàéâ óó? Õýçýý ÷ ¿ã¿é. Òýð ¿¿íèéã õýçý ÷ õýëýõýýðã¿é ñîä óõààíòàí áàéëàà. Ñîêðàòûí õýìýýí íýðëýãäñýí õàðèëöààíû íýãýí ãàéõàìøèãò àðãà “òèéì” ãýæ ººðèéí ýðõã¿é õýë¿¿ëýõýä ¿íäýñëýäýã áàéâ. Òýðýýð ýñðýã õ¿í íü ººðºº ÷ ìýäýõã¿é çºâøººðºõºä õ¿ðãýäýã òèéì àñóóëòóóäûã áîäîæ îëäîã áàéñàí.

Õýðýâ òà õýçýý íýãýí öàãò õýí íýãýí õ¿íä òà áóðóóòàé ãýæ õýëìýýð ñàíàãäâàë ýõëýýä õºë í¿öãýí Ñîêðàòûã ñàíàæ ººðèé㺺 çîãñîîãîîä, äàðàà íü õýëýý õàçàæ áàãà çýðýã òàéâøðàíãóóò øóóä ë “òèéì” ãýæ õàðèóëàõààñ ººðöã¿é àñóóëò òàâüæ áàéãààðàé. Ýíý ¿åä òàíû àæèë ñàíàñàí ¸ñîîð ñýòãýë÷ëýí á¿òíý ãýäýãò ýðãýëçýõ ç¿éëã¿é áîëîõ áèé.

“Àÿàð ÿâáàë àëñ î÷íî” ãýñýí õÿòàä ç¿éð ¿ãèéã ñàíàõàä áàñ èë¿¿äýõã¿é. ßðèëöàã÷ õ¿íýýñýý ººðèéí ýðõã¿é “òèéì” ãýñýí õàðèóëò àâ÷ ÷àääàã áîëîõ íü òàíû õàðèëöààíû óð ÷àäâàðûí ºñºëòèéí íýã áîäèòîé èëýðõèéëýë áîëîõûã ñàíàæ ÿâààðàé.